W jakim terminie należy złożyć wniosek o zatwierdzenie układu?

Niewątpliwie zaletą postępowania o zatwierdzenie układu jest jego tempo. Na dzień tego wpisu jest to bowiem najtańsze i najszybsze postępowanie restrukturyzacyjne. Postępowanie o zatwierdzenie układu, to postępowanie bez udziału sądu, a kończy się wnioskiem o zatwierdzenie układu.

Co do zasady, na pierwszy rzut oka restrukturyzacja w tej formie powinna się zakończyć w terminie 3 miesięcy. No właśnie – ale czy na pewno? Przepisy prawa restrukturyzacyjnego, jak to z nimi zresztą często bywa, nie są w tej materii zupełnie klarowne, o czym świadczy praktyka i pojawiające się odmienne orzeczenia sądów restrukturyzacyjnych.

SPIS TREŚCI:

1. Dłużniku zwracaj uwagę na ważne terminy. Co determinuje termin złożenia wniosku o zatwierdzenie układu?
2. Skutki przekroczenia terminu trzymiesięcznego dla wniosku o zatwierdzenie układu.
3. W jakim terminie złożyć wniosek o zatwierdzenie układu – podsumowanie.

Dłużniku zwracaj uwagę na ważne terminy. Co determinuje termin złożenia wniosku o zatwierdzenie układu?

Prowadzący postępowanie doradca restrukturyzacyjny oraz restrukturyzowany dłużnik, powinni mieć na uwadze kilka określonych w ustawie terminów, które mogą wprowadzać małe zamieszanie przy analizie opisywanego przeze mnie problemu oraz wpływać na decyzję sądu w przedmiocie zatwierdzenia układu. Powinniśmy tutaj mieć na uwadze następujące kwestie.

Po pierwsze – „ważność” dnia układowego. Zgodnie z art. 211 ust. 2 prawa restrukturyzacyjnego dzień układowy przypada nie wcześniej niż trzy miesiące i nie później niż dzień przed dniem złożenia wniosku o zatwierdzenie układu.

Po drugie – ważność głosu. Zgodnie z art. 215 prawa restrukturyzacyjnego głos wierzyciela zachowuje ważność, o ile wniosek dłużnika o zatwierdzenie układu wpłynął do sądu przed upływem trzech miesięcy od dnia oddania głosu.

Po trzecie – upadek skutków obwieszczenia. Zgodnie z art. 226g prawa restrukturyzacyjnego jeżeli w terminie czterech miesięcy od dnia dokonania obwieszczenia dłużnik nie złoży do sądu wniosku o zatwierdzenie układu, skutki obwieszczenia wygasają z mocy prawa.

Po czwarte - wymogi wniosku o zatwierdzenie układu. Mianowicie jak stanowi art. 219 ust. 2 pkt. 2 prawa restrukturyzacyjnego, do wniosku o zatwierdzenie układu dowód wysłania co najmniej na trzy tygodnie przed dniem złożenia wniosku o zatwierdzenie układu informacji o sposobie głosowania z pouczeniem o sposobie uwierzytelnienia się w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe i sposobie wypełnienia karty do głosowania lub zawiadomienia o terminie zgromadzenia wierzycieli wierzycielom, którzy nie oddali głosu.

Skutki przekroczenia terminu trzymiesięcznego dla wniosku o zatwierdzenie układu.

Zasadniczo więc przepisem, który w powyższym wyliczeniu interesuje nas najbardziej powinien być art. 211 ust. 2 prawa restrukturyzacyjnego, który określa jak daleko do tyłu przed złożeniem wniosku, może być wyznaczony dzień układowy. Zwrócić jednak trzeba uwagę, że przepis ten nie precyzuje skutków przekroczenia tego terminu.

Stąd stanowisko sądów nie jest tutaj do końca jednolite. Znane mi są przypadki gdy jeden z doradców restrukturyzacyjnych, zawsze składa i składał wnioski o zatwierdzenie układu w terminie czteromiesięcznym i sąd nie dopatruje się w tym przypadku uchybień, a układy zatwierdza. Przykładem orzeczenia, w którym przyjęto dopuszczalność tak złożonego wniosku niech będzie np. postanowienie Sądu Rejonowego Lublin-Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku z 12 października 2022 r. LU1S/GRz/15/2022. Pojawiła się także teza, że naruszenie przepisów prawa w postępowaniu o zatwierdzenie układu nie zawsze skutkuje odmową jego zatwierdzenia, więc naruszenie terminu z art. 211 ust. 2 prawa restrukturyzacyjnego nie wyklucza zatwierdzenia układu (postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu z 28 marca 2024 r. PO/Gz-KRZ/83/2023).

Osobiście, skłaniam się ku koncepcji konieczności złożenia wniosku o zatwierdzenie w terminie 3 miesięcy, a termin czteromiesięczny traktowałbym wyłącznie jako tyczący się skutków dla bytu obwieszczenia. Pamiętajmy przy tym, że postępowanie o zatwierdzenie układu nie musi być połączone z obwieszczeniem o ustaleniu dnia układowego – w takim wiec przypadku termin 4 miesięczny kompletnie więc dłużnika nie dotyczy. Na tę chwilę więc raczej nie przekonuje mnie stanowisko, że dłużnik może złożyć wniosek o zatwierdzenie w terminie 4 miesięcy od dnia obwieszczenia lub dnia układowego.

Przykład rozstrzygnięcia Sądu, w którym przyjęto, że wniosek o zatwierdzenie układu powinien być złożony w terminie 3 miesięcy, do pobrania jest poniżej:

 »Postanowienie odmawiające zatwierdzenia układu_przekroczenie terminu 3 miesięcy«

Miejmy też przecież na uwadze, że zgodnie z art. 165 ust. 1 prawa restrukturyzacyjnego, sąd obligatoryjnie odmawia zatwierdzenia układu, jeśli narusza on prawo. Zagrożenie tak surową sankcją wydaje się więc być zbyt duże, aby ryzykować. Przepis nie dywersyfikuje stopnia naruszenia prawa, zatem nawet drobne naruszenie (w znaczeniu niedbalstwa, czy wykonanie zobowiązania po terminie bądź w części) winno zmuszać sąd do odmowy zatwierdzenia układu [tak B. Groele (w:) A. Machowska (red.), Prawo Restrukturyzacyjne i Upadłościowe..., s. 335–337].

Oczywiście może się zdarzyć tak, że z przyczyn niezależnych (problemy techniczne KRZ), w terminie 3 miesięcy dłużnik nie zdąży złożyć stosownego wniosku – w tym wypadku rzeczą dłużnika lub jego pełnomocnika (pamiętajmy, że nie może to być doradca restrukturyzacyjny!) jest przekonać sąd do zatwierdzenia układu. W takim wypadku wydaje się, że odwołanie do interesu wierzycieli i interpretacji przychylnej układowi byłoby najrozsądniejsze – ale to temat na jeden z przyszłych wpisów. Dodatkowo, w mojej ocenie przez wzgląd na duże skomplikowanie przepisów proceduralnych, konieczność prowadzenia postępowania przez dłużnika na wysoce niedopracowanym systemie KRZ, który w wielu aspektach nie nadąża za przepisami ustawy, a przede wszystkim z uwagi na interes wierzycieli, sądy powinny indywidualnie rozpatrywać każdą sprawę, obniżając jednak poziom formalizmu.

W jakim terminie złożyć wniosek o zatwierdzenie układu – podsumowanie.

Choć samo postępowanie o zatwierdzenie układu należy do najmniej sformalizowanych to jednak przepisy nakładają na dłużnika i doradcę restrukturyzacyjnego obowiązek poruszania się w określonych ramach czasowych. Podstawowym przepisem wpływającym na tempo postępowania jest tutaj art. 211 ust. 2 prawa restrukturyzacyjnego jako przepis mocno dyscyplinujący uczestników postępowania oraz pozasądowy organ postępowania jakim jest nadzorca układu (doradca restrukturyzacyjny). Z drugiej zaś strony – czy w kontekście celów postępowania, którymi są przecież konieczność zachowania przedsiębiorstwa dłużnika, wolę zaspokojenia wierzycieli w jak największym stopniu, interpretacja powinna być aż tak rygorystyczna? Dlatego tak lubię prawo restrukturyzacyjne – to płaszczyzna pozwalająca na wykazanie się solidną argumentacją prawną przez doradcę!

Jak pokazuje praktyka, sądy niejednolicie interpretują powołane przepisy. W miarę upływu czasu kolejne orzeczenia w tej materii będą stanowić solidną wskazówkę dla prowadzących postępowanie, pomagając w ustaleniu w jakim terminie złożyć wniosek o zatwierdzenie układu. Ja zaś w wolnej chwili o tym na pewno napiszę.

Szukasz doradcy restrukturyzacyjnego? Szukasz pomocy prawnej i rozważasz postępowanie restrukturyzacyjne? Restrukturyzacja to realna droga do zachowania majątku firmy i wyjścia z finansowych tarapatów.

Kancelaria restrukturyzacyjna Katowice.