Postępowanie o zatwierdzenie układu – krok po kroku

Postępowanie o zatwierdzenie układu jest dzisiaj najczęściej wybieranym postępowaniem restrukturyzacyjnym. Głównym powodem takiego stanu rzeczy jest jego dostępność, możliwość realnego kształtowania sytuacji dłużnika, a przede wszystkim szybkość postępowania. Oczywiście nie bez znaczenia jest, że postępowanie to może chronić dłużnika przed egzekucją, o ile jest połączone z tzw. obwieszczeniem o dniu układowym, o czym szczegółowo niżej. To jedno z tych postępowań, którego pierwowzór (tzw. UPR) było wynikiem pandemii koronawirusa.

Postępowanie o zatwierdzenie układu tzw. PZU to  najmniej sformalizowane postępowanie restrukturyzacyjne. W znacznej części postępowanie to toczy się bez udziału sądu, ale z udziałem doradcy restrukturyzacyjnego i udziałem wierzycieli.

Do czasu wejścia w życie regulacji o uproszczonym postępowaniu restrukturyzacyjnym (tzw. UPR) w trakcie pandemii COVID-19, postępowanie o zatwierdzenie układu cieszyło się najmniejszym zainteresowaniem przedsiębiorców. Wynikało to z tego, że zasadniczo było jednym z tych postępowań restrukturyzacyjnych, które nie niosło z sobą ochrony dłużnika przed egzekucją. Potrzeby związane z koniecznością wdrożenia szybkiej ochrony przedsiębiorców, dotkniętych niewypłacalnością, spowodowały wysunięcie na plan pierwszy tego najprostszego i jednocześnie najszybszego postępowania restrukturyzacyjnego. Samo postępowanie o zatwierdzenie układu występuje o dwóch wariantach. Pierwszy wariant – bez dokonania obwieszczenia o dniu układowym (które nie daje ochrony przed postępowaniami egzekucyjnymi) oraz drugi wariant – z dokonaniem obwieszczenia o dniu układowym. Skupię się na tym drugim wariancie, bo jest tym z postępowań, które – z uwagi na oczywistą korzyść ochrony przed egzekucją – cieszy się największą popularnością.

Postępowanie o zatwierdzenie układu – kiedy?

Generalną zasadą, wspólną zresztą dla wszystkich postępowań restrukturyzacyjnych, jest ta która mówi, że PZU może wdrożyć firma, która jest niewypłacalna lub niewypłacalnością jest zagrożona. Gdy zatem przedsiębiorca dostrzega u siebie ww. symptomy (przy czym definicję tych pojęć pozostawmy na inny wpis) i widzi możliwość ratowania bytu firmy, może skorzystać z możliwości uruchomienia tego postępowania. Celem tego postępowania jest zawarcie układu z wierzycielami, czyli porozumienia, którego efektem będzie określenie na nowo zasad spłaty zobowiązań, zasad ich częściowego umorzenia i (lub) rozłożenia na raty. Oczywiście wchodzą w grę także inne sposoby restrukturyzacji zobowiązań, ale wspominam w tym miejscu o tych występujących w praktyce. Dłużnicy są bowiem zainteresowani najczęściej właśnie:

1. odroczeniem terminu spłaty;
2. rozłożeniem ich na raty;
3. częściowym umorzeniem długu.

Ww. sposoby restrukturyzacji można przy tym łączyć.

Krok 1. Rozpoczęcie PZU i zawarcie umowy z doradcą.

W pierwszej kolejności przedsiębiorca musi znaleźć doradcę restrukturyzacyjnego, z którym zawrze umowę obejmującą pełnienie przez tego doradcę funkcji tzw. nadzorcy układu, w postępowaniu o zatwierdzenie układu. Jest to rola jaką ustawa prawo restrukturyzacyjne przypisuje w PZU właśnie doradcy restrukturyzacyjnemu. Przedsiębiorca nie jest związany jakimikolwiek ograniczeniami w wyborze osoby, z którą zawrze umowę. Takie ograniczenia jednak dotyczą doradcy restrukturyzacyjnego. Nie może on np. być np. dłużnikiem lub wierzycielem przedsiębiorcy, osobą zatrudnioną wcześniej u przedsiębiorcy, ani też świadczącą wcześniej na jego rzecz usługi.

W umowie należy określić wynagrodzenie doradcy, które w przypadku PZU jest limitowane  ustawowo (art. 35 ustawy prawo restrukturyzacyjne).

Krok 2. Przygotowanie razem z doradcą niezbędnych dokumentów.

Po zawarciu umowy, dłużnik wraz  z doradcą musze przygotować trzy podstawowe dokumenty:

1. wstępny plan restrukturyzacyjny;
2. spis wierzytelności i spis wierzytelności spornych;
3. sprawozdanie finansowe lub uzasadnienie przyczyn jego niezałączenia.

Po przygotowaniu tych dokumentów, nadzorca może przejść do kolejnego kroku postępowania o zatwierdzenie układu.

Krok 3. Dokonanie obwieszczenia o dniu układowym

Dzień układowy to dzień, na który zlicza się zobowiązania dłużnika, wg zasad określonych w ustawie. Jest to cezura czasowa, lub „gruba kreska”, która oddzielamy te zobowiązania, które dłużnik chce zrestrukturyzować. Począwszy jednocześnie od tego dnia, wszystkie bieżące koszty i zobowiązanie dłużnik powinien regulować na bieżąco. Taki dzień dłużnik ustala wspólnie z doradcą restrukturyzacyjną.

Po ustaleniu dnia układowego, doradca restrukturyzacyjny jako już nadzorca układu dokonuje obwieszczenia o dniu układowym.  Obwieszczenie to nic innego jak ogłoszenie w  systemie tzw. Krajowym Rejestrze Zadłużonych, że dłużnik rozpoczyna restrukturyzację i że określony dzień wybrał jako dzień układowy. Obwieszczenie to jest dostępne dla każdego, jest jawne i każdy z wierzycieli ma prawo się z nim zapoznać w systemie KRZ (www.krz.ms.gov.pl). Jest to informacja niewymagająca jakiejkolwiek rejestracji, tworzenia konta lub logowania w systemie.

Inną rzeczą jest, że za dobrą praktykę trzeba by uznać chociażby informację mailową skierowaną do wierzycieli dłużnika o tym, że dłużnik uruchomił PZU. Z jednej strony bowiem każdy z wierzycieli zasługuje na rzetelną informację o problemach finansowych dłużnika i może na co dzień nie przeglądać ww. systemu, z drugiej strony dłużnikowi powinno zależeć na tym, aby zachować możliwie najlepsze relacje i transparentności w stosunkach z wierzycielami, którzy przecież będą finalnie głosować nad propozycjami układowymi dłużnika.

Krok 4. Postępowanie o zatwierdzenie układu po dokonaniu obwieszczenia.

Nadzorca wraz z dłużnikiem mają za zadanie po analizie możliwości płatniczych, prognoz finansowych i rynkowych dotyczących dłużnika, wypracować tzw. propozycje układowe. Propozycje układowe w przypadku PZU, jak już wspomniałem, dotyczą najczęściej rozłożenia zaległości na raty, odroczenie terminu spłaty, czy ich częściowe umorzenie zobowiązań. Ważne jest takie ich przygotowanie, aby dawały z jednej strony realną szansę na ich przegłosowanie, a drugiej były możliwie do wykonania przez dłużnika.

Takie propozycje układowe (propozycje restrukturyzacji zobowiązań) w klasycznej wersji papierowej dłużnik wraz z doradcą rozsyłają wierzycielom. Co ważne,  w przypadku wierzycieli publicznoprawnych, co tyczy się głównie zobowiązań wobec Urzędu Skarbowego i ZUSu, obok kart do głosowania niezbędne będzie przygotowanie i rozesłanie tzw. testu prywatnego wierzyciela i planu restrukturyzacyjnego. Ciężar sporządzenia tych dokumentów spoczywa zasadniczo na doradcy restrukturyzacyjnym, przy czym wydaje się, że aktywność dłużnika jest tutaj niezbędna.

Oczywiście ważne jest, że obwieszczenie chroni dłużnika przed egzekucją. Wszczynanie bowiem postępowania egzekucyjnego o wierzytelność objętą układem jest bowiem niedopuszczalne. Ochrona taka trwa przez okres 4 miesięcy.

Krok. 5. Zbieranie głosów i ich zliczenie głosów w postępowaniu o zatwierdzenie układu

Wypełnione karty tj. oddane głosy za lub przeciwko układowi, wierzyciel umieszcza w systemie KRZ. O tym jak tego dokonać poucza doradca restrukturyzacyjny i takie pouczenie załącza do karty do głosowania i innych ww. dokumentów przesłanych wierzycielom.

Doradca następnie przelicza oddane głosy. Tutaj trzeba tylko wspomnieć, że aby układ „przeszedł” musi być osiągnięta odpowiednia większość. Każdy z wierzycieli głosuje kwotą swojej wierzytelności umieszczoną w spisie wierzytelności. Za układem musi się opowiedzieć co najmniej połowa głosujących wierzycieli. Ponadto Ci wierzyciele kwotowo musza reprezentować co najmniej 2/3 wierzytelności głosujących wierzycieli. Tylko na marginesie dodam, że jeśli układ jest częściowy (tzn. dłużnik chce zrestrukturyzować tylko określone zobowiązania), wymogi co do większości są inne, surowsze.

Krok. 6. Wniosek o zatwierdzenie układu w postępowaniu o zatwierdzenie układu.

Jeśli w wyniku głosowania, układ (porozumienie) zostało z wierzycielami zawarte, doradca kieruje do Sądu wniosek o jego zatwierdzenie. Sąd – o ile cała procedura przebiegła zgodnie z prawem – dokonuje zatwierdzenia układu.  Zatwierdzenie stanowi co do zasady pierwsze i ostatnie rozstrzygnięcie Sądu w całym postępowaniu. Zasadniczo bowiem co już wyżej wskazano, Sąd nie bierze w tym postępowaniu udziału. Oczywiście samo PZU bywa czasami mniej lub bardziej skomplikowane (przykładowo może zachodzić konieczność uchylenia zajęć egzekucyjnych) i wiązać się jeszcze z innymi aktywnościami dłużnika czy doradcy restrukturyzacyjnego, niemniej kwestie szczegółowe pozostawię na inne wpisy.

Dowiedz się więcej »  doradca restrukturyzacyjny

Postępowanie o zatwierdzenie układu – czy warto.

Zdecydowanie tak. PZU działa i przy sprawnej współpracy dłużnika z doradcą pozwala na sprawne wyjście z finansowych kłopotów. Praktyka pokazuje, że cieszy się ono bardzo dużym zainteresowaniem, nie tylko wśród dużych przedsiębiorców, ale nawet wśród bardzo małych, mikro firm. Po benefity sięgają coraz częściej drobni, pojedynczy przedsiębiorcy bez rozbudowanej struktury, którzy dotąd jedynie upatrywali rozwiązania problemów finansowych w upadłości. W mojej ocenie PZU jako relatywnie tanie i proste postępowanie należy zawsze rozważyć w pierwszej kolejności, gdy przedsiębiorca dostrzega szanse na wyjście z kryzysu.

Szukasz doradcy restrukturyzacyjnego? Szukasz pomocy prawnej i rozważasz postępowanie restrukturyzacyjne? Restrukturyzacja to realna droga do zachowania majątku firmy i wyjścia z finansowych tarapatów. Kancelaria restrukturyzacyjna Katowice.